Dấu hiệu gan nhiễm mỡ mà bạn cần biết?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng rối loạn chuyển hóa khiến mỡ tích tụ quá mức trong tế bào gan, chiếm trên 5% trọng lượng gan. Dù không gây triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng theo thời gian, tình trạng này có thể dẫn đến viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan. Vậy dấu hiệu gan nhiễm mỡ là gì? Làm sao để nhận biết và kịp thời can thiệp trước khi gan bị tổn thương nghiêm trọng?

• Viêm gan A: Nguyên nhân, triệu chứng và phòng ngừa hiệu quả
• Mắt bị vàng: 5 Nguyên nhân bạn không nên bỏ qua?
• 6 triệu chứng bệnh gan thường bị bỏ qua

Bài viết này, với sự tham vấn cố vấn tại Dược phẩm Tuệ Tĩnh – TS BS CKII Nguyễn Thị Thanh Hương, sẽ cung cấp cho bạn về nguyên nhân, dấu hiệu gan nhiễm mỡt, mức độ nguy hiểm cũng như cách chăm sóc và hỗ trợ cải thiện chức năng gan khi đối mặt với tình trạng gan nhiễm mỡ.

Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ là gì?

Không chỉ do thói quen ăn uống, gan nhiễm mỡ hình thành từ nhiều nguyên nhân khác nhau như là từ các yếu tố bệnh lý và lối sống. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:

• Rượu bia và chất cồn: Việc lạm dụng rượu khiến gan phải chuyển hóa ethanol liên tục. Quá trình này sinh ra acetaldehyde – chất độc gây hại tế bào gan, đồng thời làm tích tụ triglyceride nội bào, gây gan nhiễm mỡ do rượu (AFLD).
• Thừa cân, béo phì: Mỡ nội tạng và mô mỡ dư thừa trong cơ thể khiến gan phải hoạt động quá sức để chuyển hóa lipid, dẫn đến mỡ bị tích tụ tại gan, gây ra gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD).
• Tiểu đường và kháng insulin: Ở người kháng insulin, glucose không được sử dụng hiệu quả, dẫn đến rối loạn chuyển hóa và tăng tích tụ mỡ trong gan.
• Rối loạn mỡ máu: Khi nồng độ triglyceride và LDL-C tăng cao kéo dài, gan buộc phải xử lý lượng lipid dư thừa, làm tăng lắng đọng mỡ nội bào.
• Tác dụng phụ thuốc điều trị: Một số thuốc (corticoid, estrogen liều cao, hóa trị liệu…) gây độc cho gan nếu dùng lâu dài, góp phần là một trong những dấu hiệu gan nhiễm mỡ.
• Lối sống thiếu lành mạnh: Thói quen ăn nhanh, sử dụng đồ ăn chế biến sẵn, ít vận động, thức khuya, stress kéo dài đều góp phần làm suy giảm chuyển hóa mỡ tại gan.

Những dấu hiệu gan nhiễm mỡ thường gặp

Gan không có dây thần kinh cảm giác, vì vậy những dấu hiệu gan nhiễm mỡ thường ít xuất hiện và dễ bị bỏ qua. Tuy nhiên, dưới đây là những dấu hiệu có thể giúp nhận biết sớm tình trạng này:

• Mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân: Khi chức năng gan suy giảm, quá trình chuyển hóa chất dinh dưỡng và năng lượng trong cơ thể hoạt động kém lại, khiến người bệnh thường xuyên cảm thấy uể oải, thiếu sức sống dù nghỉ ngơi đầy đủ.
• Rối loạn tiêu hóa: Gan ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiết dịch mật, hỗ trợ tiêu hóa. Khi chức năng này suy giảm, người bệnh dễ gặp một số bệnh tiêu hóa như bị đầy bụng, buồn nôn, ăn không ngon miệng, tiêu hóa kém sau mỗi bữa ăn, đặc biệt là bữa ăn nhiều dầu mỡ.
• Cảm giác tức, nặng vùng hạ sườn phải: Khi gan bắt đầu to nhẹ do tích tụ mỡ, nhiều người có cảm giác nặng tức, đặc biệt khi ngồi lâu, sau khi ăn hoặc khi thay đổi tư thế. Cảm giác này có thể âm ỉ hoặc từng cơn.
• Biểu hiện ngoài da bất thường: Gan kém đào thải độc tố có thể dẫn đến tình trạng nóng trong, gây nổi mề đay, mẩn ngứa, trứng cá dai dẳng hoặc vàng da nhẹ. Đây là dấu hiệu đáng lưu tâm khi xuất hiện kéo dài.
• Rối loạn thần kinh: Người bị gan nhiễm mỡ giai đoạn tiến triển có thể mất ngủ, dễ cáu gắt, suy giảm trí nhớ hoặc giảm khả năng tập trung. Nguyên nhân là do chất độc không được gan xử lý tích tụ gây ảnh hưởng đến thần kinh trung ương.

Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?

Gan nhiễm mỡ nếu không kiểm soát sẽ không còn là tình trạng lành tính. Bệnh có thể tiến triển qua các giai đoạn:

• Viêm gan nhiễm mỡ (NASH): tế bào gan bị tổn thương do viêm, gây đau gan và mệt mỏi rõ rệt.
• Xơ gan: mô gan bị thay thế bởi mô xơ, không hồi phục.
• Ung thư gan: là biến chứng nặng nề nhất, khó điều trị và nguy cơ tử vong cao.
• Rối loạn chuyển hóa đi kèm: tiểu đường, tim mạch, tăng huyết áp.

Cách chăm sóc gan nhiễm mỡ hiệu quả

Gan có khả năng phục hồi, tuy nhiên điều này chỉ đạt hiệu quả khi người bệnh kiên trì thay đổi lối sống và chủ động theo dõi sức khỏe thường xuyên. Dưới đây là những hướng dẫn chăm sóc gan nhiễm mỡ mang tính toàn diện:

• Thiết lập chế độ ăn uống khoa học: Cần hạn chế tối đa thực phẩm giàu chất béo bão hòa (thịt đỏ, mỡ động vật), đường tinh luyện và thực phẩm chế biến sẵn. Thay vào đó, người bệnh nên tăng cường rau xanh, trái cây tươi, các loại đậu, cá biển giàu omega-3, sử dụng dầu thực vật (dầu oliu, dầu gạo) và ưu tiên chế biến theo phương pháp hấp – luộc – nướng.
• Duy trì vận động đều đặn: Tập luyện giúp giảm tích tụ mỡ, cải thiện độ nhạy insulin và thúc đẩy tiêu hao năng lượng dư thừa. Người bệnh nên duy trì ít nhất 150 phút hoạt động thể lực mức trung bình mỗi tuần, lựa chọn bài tập phù hợp với thể trạng như: đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội, yoga hoặc khiêu vũ.
• Kiểm soát cân nặng hợp lý: Mục tiêu giảm 5–10% cân nặng hiện tại có thể cải thiện đáng kể tình trạng gan nhiễm mỡ, giảm nguy cơ bệnh viêm gan và xơ gan. Việc giảm cân nên được thực hiện từ từ, không ép buộc, không nhịn ăn mà cần phối hợp giữa ăn uống – vận động – nghỉ ngơi.
• Tối ưu chất lượng giấc ngủ: Ngủ đủ 7–8 giờ mỗi đêm giúp cơ thể tái tạo năng lượng, cân bằng nội tiết và giảm áp lực chuyển hóa lên gan. Người bệnh nên tạo thói quen đi ngủ đúng giờ, hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ, và tránh ăn quá muộn vào buổi tối.
• Tái khám và theo dõi định kỳ: Siêu âm gan, kiểm tra chỉ số men gan (ALT, AST), mỡ máu và đường huyết mỗi 6 tháng hoặc theo chỉ định bác sĩ là việc cần thiết để đánh giá mức độ tiến triển và hiệu quả can thiệp. Việc theo dõi đều đặn giúp phát hiện sớm các biến chứng nếu có.

Bổ gan Tuệ Tĩnh: Hỗ trợ cải thiện chức năng gan

Việc hỗ trợ bảo vệ gan thông qua các sản phẩm từ thảo dược cũng đang được đánh giá cao bởi tính an toàn, phù hợp sử dụng lâu dài. Một trong những sản phẩm tiêu biểu là Bổ gan Tuệ Tĩnh – được phát triển với công thức từ các vị dược liệu truyền thống.

Sản phẩm chứa các thành phần quý như: Cà gai leo, Kế sữa, Actiso, Kim ngân hoa, Cỏ nhọ nồi,… với công dụng chính: Hỗ trợ cải thiện chức năng gan và hỗ trợ giảm biểu hiện ngoài da liên quan gan yếu như mề đay, mẩn ngứa, rôm sảy, mụn nhọt, vàng da được cải thiện nhờ hiệu quả thanh nhiệt, giải độc của thảo dược.

Đối tượng sử dụng:

• Người từ 16 tuổi trở lên có biểu hiện gan yếu, chức năng gan suy giảm.
• Người thường xuyên dùng thuốc, uống rượu bia hoặc tiếp xúc môi trường độc hại.
• Người có triệu chứng ngoài da do gan như: nổi mề đay, mẩn ngứa, vàng da.

Việc nắm rõ các dấu hiệu gan nhiễm mỡ sẽ giúp mỗi người chủ động trong phát hiện sớm và điều chỉnh kịp thời. Lối sống khoa học và lựa chọn giải pháp hỗ trợ đúng đắn sẽ góp phần nâng cao sức khỏe toàn diện và ngăn ngừa biến chứng nặng về sau.

Bạn đang gặp vấn đề về gan hoặc muốn được tư vấn cụ thể hơn, hãy gọi ngay tổng đài 1800 2295 để được hỗ trợ. Hoặc truy cập website Dược phẩm Tuệ Tĩnh để đặt hàng trực tuyến, xem thêm các sản phẩm hỗ trợ sức khỏe uy tín từ thảo dược thiên nhiên.