Thoái hóa khớp: Hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng bệnh

Thoái hóa khớp là một trong những bệnh lý viêm khớp phổ biến nhất, xảy ra khi lớp sụn khớp – bộ phận đóng vai trò bảo vệ đầu xương bị tổn thương hoặc thoái hóa theo thời gian. Tại Việt Nam, tỷ lệ người cao tuổi mắc thoái hóa khớp rất cao, với khoảng 60% người trên 65 tuổi và lên đến 85% người trên 85 tuổi gặp phải tình trạng này.

• Sử dụng thuốc bổ gan như nào là an toàn, hiệu quả?
• 6 Bí quyết giữ gìn xương khớp khỏe mạnh mỗi ngày
• Jet lag: Nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng?

Vậy thoái hóa khớp thực chất là gì? Những dấu hiệu và triệu chứng đặc trưng của bệnh ra sao? Nguyên nhân nào gây nên tình trạng này? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện, chi tiết về căn bệnh thường gặp nhưng không thể xem nhẹ này.

Bài viết được tham vấn bởi cố vấn chuyên môn Công Ty Dược phẩm Tuệ Tĩnh, TS BS CKII Nguyễn Thị Thanh Hương.

Thoái hóa khớp là gì?

Thoái hóa khớp (Osteoarthritis) hoặc viêm khớp thoái hóa, là một tình trạng rối loạn mạn tính gây tổn thương sụn và các mô xung quanh khớp. Sụn khớp đóng vai trò như một lớp đệm bảo vệ ở đầu các xương trong khớp. Chức năng chính của sụn là giảm ma sát giữa các đầu xương khi cử động và hoạt động như một “bộ giảm xóc” giúp hấp thụ lực tác động lên khớp.

Điều quan trọng cần lưu ý là thoái hóa khớp không chỉ ảnh hưởng đến sụn mà còn tác động đến các mô xung quanh khớp, bao gồm màng hoạt dịch và xương dưới sụn. Quá trình này có thể dẫn đến những thay đổi phức tạp trong cấu trúc và chức năng của toàn bộ khớp.

Bệnh cơ xương khớp có thể xảy ra ở bất kỳ khớp nào trong cơ thể, nhưng các vị trí thường gặp nhất bao gồm khớp gối, khớp háng, cột sống (đặc biệt là cột sống cổ và thắt lưng), khớp bàn tay và ngón tay, và khớp cổ chân và bàn chân. Mặc dù mọi khớp đều có thể bị ảnh hưởng, nhưng các khớp chịu trọng lượng lớn của cơ thể thường dễ bị thoái hóa hơn.

Nguyên nhân gây bệnh thoái hóa khớp

Nguyên nhân nguyên phát

Tuổi tác được xem là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu, với tỷ lệ mắc bệnh tăng đáng kể sau tuổi 40 và đặc biệt cao ở những người trên 60 tuổi. Theo thời gian, sụn khớp trải qua quá trình lão hóa tự nhiên, khả năng tái tạo giảm sút và thành phần cấu tạo cũng thay đổi, với sự gia tăng hàm lượng nước và giảm chất lượng protein.

Nguyên nhân thứ phát

• Chấn thương khớp: Các tổn thương như gãy xương, trật khớp, bong gân có thể làm tổn thương cấu trúc khớp và sụn, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển thoái hóa khớp trong tương lai. Bên cạnh đó, các hoạt động thể thao quá mức hoặc các động tác lặp đi lặp lại gây căng thẳng cho khớp cũng có thể góp phần vào quá trình thoái hóa.
• Béo phì và thừa cân: Trọng lượng cơ thể dư thừa tạo áp lực lớn lên các khớp chịu trọng lực như khớp gối, khớp háng và cột sống, làm tăng tốc độ hao mòn sụn khớp.
• Tính chất công việc lặp đi lặp lại: Những công việc hoặc hoạt động đòi hỏi phải thực hiện các động tác lặp đi lặp lại hoặc mang vác nặng có thể gây căng thẳng quá mức lên một số khớp cụ thể, dẫn đến nguy cơ thoái hóa cao hơn ở các vị trí này.
• Các bệnh lý xương khớp: Những người mắc các bệnh viêm khớp khác như viêm khớp dạng thấp có nguy cơ cao hơn phát triển thoái hóa khớp thứ phát. Các tình trạng hiếm gặp khác như thừa sắt hoặc dư thừa hormone tăng trưởng cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Triệu chứng xuất hiện khi bị thoái hóa khớp

Đau khớp

Đây thường là triệu chứng sớm nhất và phổ biến nhất của thoái hóa khớp. Cơn đau thường xuất hiện hoặc tăng lên khi vận động hoặc sau khi vận động và thường được mô tả là đau nhức sâu bên trong. Ban đầu, cơn đau có thể giảm bớt khi nghỉ ngơi, nhưng theo thời gian, mức độ đau có thể tăng lên và trở nên dai dẳng hơn, thậm chí xuất hiện ngay cả khi không vận động. Cơn đau xuất hiện nhiều khi trời lạnh khiến người bệnh khó ngủ, ngủ không sâu giấc.

Cứng khớp

Cảm giác cứng khớp thường xuất hiện vào buổi sáng sau khi thức dậy hoặc sau một thời gian dài không vận động. Điểm khác biệt quan trọng là tình trạng cứng khớp do thoái hóa khớp thường kéo dài dưới 30 phút, giúp phân biệt với các dạng viêm khớp khác như viêm khớp dạng thấp, nơi mà tình trạng cứng khớp có thể kéo dài hơn.

Tiếng kêu khi cử động khớp

Người bệnh có thể cảm nhận hoặc nghe thấy tiếng kêu răng rắc, lạo xạo hoặc lục cục (tiếng lách cách) khi cử động khớp bị ảnh hưởng. Đôi khi, họ cũng có thể cảm thấy nóng ran ở khớp khi sử dụng. Những âm thanh và cảm giác này thường là dấu hiệu của sự tổn thương sụn và sự cọ xát giữa các đầu xương.

Sưng tấy và nóng ran ở khớp

Tình trạng viêm và sự tích tụ dịch khớp có thể gây ra sưng tấy và cảm giác nóng ran ở khớp bị thoái hóa. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tình trạng viêm cấp tính hoặc nghiêm trọng thường ít gặp hơn trong thoái hóa khớp nguyên phát so với các bệnh viêm khớp khác.

Khi bệnh thoái hóa tiến triển, khớp bị ảnh hưởng trở nên khó cử động hơn, dẫn đến sự hạn chế về phạm vi vận động. Người bệnh có thể gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày như đi bộ, leo cầu thang hoặc cúi gập người.

Teo cơ ở vùng xung quanh khớp bị thoái hóa

Do đau và hạn chế vận động, các cơ xung quanh khớp bị thoái hóa có thể trở nên yếu đi và bị teo. Tình trạng này có thể làm trầm trọng thêm sự mất ổn định của khớp và tăng thêm khó khăn trong vận động.

Khi những cơn đau nhức xương khớp bắt đầu ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, việc tìm kiếm một giải pháp hỗ trợ an toàn và hiệu quả trở nên vô cùng cần thiết. Thay vì lo ngại về tác dụng phụ của các loại thuốc Tây y, nhiều người đã lựa chọn các phương pháp từ thiên nhiên để chăm sóc hệ xương khớp một cách nhẹ nhàng và bền vững.

Một trong những lựa chọn được nhiều người tin dùng chính là Viên uống Xương khớp Tuệ Tĩnh – sản phẩm tinh túy được bào chế từ sự kết hợp hài hòa của 20 loại thảo dược quý hiếm. Mỗi thành phần trong viên uống đều được tuyển chọn kỹ lưỡng, mang lại tác dụng hỗ trợ giảm đau, cải thiện vận động và nuôi dưỡng xương khớp từ bên trong, giúp bạn lấy lại sự linh hoạt và cảm giác thoải mái trong từng bước đi.

Điểm đặc biệt của Viên uống Xương khớp Tuệ Tĩnh không chỉ nằm ở hiệu quả mà còn ở sự an toàn tuyệt đối với dạ dày và sức khỏe tổng thể. Với nguồn gốc 100% từ thảo dược thiên nhiên, sản phẩm phù hợp với người dùng lâu dài, đặc biệt là những ai nhạy cảm với thuốc tây hoặc gặp khó khăn trong việc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ khác.

Bệnh thoái hóa khớp là một trong những căn bệnh xương khớp phổ biến, việc hiểu biết đầy đủ về nguyên nhân hình thành, các biểu hiện nhận biết sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong việc phòng tránh và điều trị. Mỗi cá nhân cần xây dựng thói quen sinh hoạt khoa học, duy trì trọng lượng hợp lý (chỉ số BMI) và luyện tập thể dục đều đặn, phù hợp nhằm bảo vệ và nâng cao sức khỏe hệ xương khớp.

Nếu bạn đang tìm kiếm lời khuyên chuyên sâu hoặc muốn được thăm khám trực tiếp, phòng khám Y học cổ truyền Tuệ Tĩnh Đường tại số 4 Trần Phú, Mộ Lao, Hà Đông, Hà Nội luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên hành trình chăm sóc sức khỏe xương khớp.

Bạn cũng có thể truy cập website hoặc gọi qua HOTLINE 1800 2295 để được tư vấn chi tiết hoặc đặt lịch khám nhanh chóng qua dịch vụ đặt lịch trực tuyến thuận tiện.