Jet lag: Nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng?

Jet lag, hay còn gọi là hội chứng thay đổi múi giờ, là một trạng thái rối loạn tạm thời có liên quan đến giấc ngủ. Hiện tượng này xảy ra do sự không khớp giữa đồng hồ sinh học tự nhiên của cơ thể và múi giờ mới mà chúng ta tiếp xúc.

• Tiếng ồn hồng có giúp bạn một giấc ngủ ngon hơn không?
• Ăn no lại buồn ngủ có phải là một dấu hiệu bệnh lý?
• 6 Cách giúp bạn làm sạch hệ tiêu hóa mỗi sáng ngay tại nhà

Bạn có biết jet lag thực chất nó là hiện tượng gì không? TS BS Nguyễn Thị Minh Thu, ban cố vấn chuyên môn của Dược phẩm Tuệ Tĩnh có chia sẻ rằng sự thay đổi đột ngột về thời gian không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ mà còn tác động đến tâm trạng và sức khỏe tổng thể.

Các nghiên cứu cho thấy hội chứng jet lag thường nghiêm trọng hơn khi di chuyển từ hướng tây sang đông, do việc rút ngắn ngày khiến cơ thể khó thích nghi hơn. Ngược lại, di chuyển từ hướng đông sang tây thường ít nghiêm trọng hơn, vì cơ thể dễ điều chỉnh hơn khi thời gian ngày kéo dài.

Jet lag là gì?

Để hiểu rõ hơn, chúng ta cần biết “jet” là gì và “lag” là gì. “Jet” ở đây ám chỉ việc di chuyển bằng máy bay phản lực, còn “lag” nghĩa là sự chậm trễ hoặc trì hoãn. Vậy jet lag chính là sự chậm trễ trong việc thích nghi với múi giờ mới sau một chuyến bay dài.

Khi chúng ta bay từ nơi này sang nơi khác, đặc biệt là vượt qua nhiều múi giờ khác nhau, cơ thể cần thời gian để điều chỉnh lại nhịp sinh học, dẫn đến cảm giác mệt mỏi, ngủ không sâu giấc, và thậm chí là khó tập trung. Đây chính là những biểu hiện của tình trạng jet lag.

Nguyên nhân gây ra hội chứng thay đổi múi giờ?

Jet lag xảy ra khi cơ thể phải điều chỉnh lại đồng hồ sinh học của mình do sự thay đổi nhanh chóng giữa các múi giờ khác nhau. Hiện tượng này thường xuất hiện khi bạn di chuyển qua hai hoặc nhiều múi giờ, dẫn đến sự không đồng bộ giữa thời gian sinh học và thời gian thực tế tại điểm đến. Một trong những nguyên nhân chính gây ra jet lag là ảnh hưởng của ánh sáng mặt trời.

Sự tiếp xúc với ánh sáng mặt trời đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hormone melatonin, một chất giúp đồng bộ hóa các chu kỳ giấc ngủ và thức. Khi ánh sáng chiếu vào mắt, các tế bào trong võng mạc sẽ truyền tín hiệu đến vùng dưới đồi trong não, kiểm soát việc sản xuất melatonin.

Vào ban đêm, khi ánh sáng yếu, tuyến tùng sẽ giải phóng melatonin nhiều hơn, giúp cơ thể cảm thấy buồn ngủ. Ngược lại, vào ban ngày, mức melatonin giảm xuống, khiến cơ thể tỉnh táo hơn. Do đó, việc tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên ở múi giờ mới có thể giúp điều chỉnh đồng hồ sinh học và giảm thiểu triệu chứng jet lag.

Ngoài ra, áp suất và độ ẩm trong cabin máy bay cũng có thể góp phần vào tình trạng jet lag. Khi bay, sự thay đổi về áp suất không khí và độ cao có thể gây ra cảm giác khó chịu và làm giảm chất lượng giấc ngủ. Đặc biệt, độ ẩm thấp trong cabin có thể dẫn đến tình trạng mất nước nhẹ.

Nếu không bổ sung đủ lượng nước cần thiết trong chuyến bay, các triệu chứng như mệt mỏi, nhức đầu và khó chịu có thể trở nên nghiêm trọng hơn, làm tăng cảm giác jet lag.

Các yếu tố quyết định thời gian thay đổi

Tuổi tác là một yếu tố quan trọng, những người độ tuổi trung niên thường cần thời gian điều chỉnh lâu hơn. Hơn nữa, nhịp sinh học cá nhân cũng ảnh hưởng đến sự thích nghi; những người có chu kỳ ngày nội tại dài hơn tự nhiên (cú đêm) thường điều chỉnh tốt hơn với hành trình hướng Tây, trong khi những người có chu kỳ ngắn hơn (người dậy sớm) có thể dễ dàng thích nghi hơn với hướng Đông.

Thiếu ngủ trong suốt chuyến đi, tư thế ngồi không thoải mái, chất lượng không khí trong cabin, mức độ căng thẳng, và việc tiêu thụ caffeine hoặc rượu có thể kéo dài thời gian jet lag.

Một số du khách có thể cảm thấy tốt hơn sau chỉ vài ngày, trong khi những người khác có thể mất đến một tuần để hoàn toàn bình thường. Trong các trường hợp đặc biệt khi vượt qua nhiều múi giờ, việc điều chỉnh hoàn toàn có thể cần đến hai tuần.

Jet lag thực sự kéo dài bao lâu?

Nghiên cứu y khoa đưa ra những cái nhìn sâu sắc chính xác về thời gian phục hồi jet lag. Họ đã thiết lập rõ ràng các mẫu để cho thấy cơ thể chúng ta tái đồng bộ như thế nào sau khi vượt qua nhiều múi giờ.

Phục hồi thường mất một ngày cho mỗi múi giờ đã vượt qua. Jet lag thường kéo dài từ 1-1,5 ngày cho mỗi múi giờ đã vượt qua. Đối với hành trình hướng Tây, tốc độ điều chỉnh có phần nhanh hơn, khoảng 1,5 múi giờ mỗi ngày, trong khi hành trình hướng Đông tiến triển chậm hơn với khoảng một múi giờ mỗi ngày.

Các phép đo thực tế từ những du khách cho thấy sự khác biệt này, nhịp sinh học thường trì hoãn 92 phút mỗi ngày sau các chuyến bay hướng Tây, trong khi chỉ tiến nhanh 57 phút mỗi ngày khi di chuyển hướng Đông. Điều này cho thấy sự lệch múi giờ gây ra nhiều vấn đề hơn với chính đồng hồ sinh học của chúng ta, đặc biệt là khi di chuyển qua nhiều múi giờ.

Thời gian phục hồi có sự thay đổi như nào?

Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng việc thay đổi 9 giờ về hướng Đông đòi hỏi thời gian phục hồi nhiều hơn đáng kể so với các hành trình tương đương về hướng Tây. Nói một cách đơn giản, cơ thể chúng ta tự nhiên thích việc kéo dài ngày hơn là nén chúng lại.

Hiểu rõ jet lag giúp chúng ta quản lý thách thức du lịch phổ biến này một cách hiệu quả hơn. Hệ thống nhịp sinh học tinh vi của cơ thể chúng ta cố gắng duy trì nhịp điệu ban đầu của nó trong khi thích nghi với múi giờ mới.

Trên hết, việc di chuyển về hướng Đông được chứng minh là khó khăn hơn, đòi hỏi khoảng một ngày cho mỗi múi giờ để điều chỉnh hoàn toàn. Các rối loạn giấc ngủ, suy giảm nhận thức và vấn đề tiêu hóa rõ ràng ảnh hưởng đến trải nghiệm du lịch của chúng ta một cách khác biệt.

Harman Tuệ Tĩnh là giải pháp tự nhiên và hiệu quả dành cho những ai đang gặp khó khăn với giấc ngủ do thay đổi múi giờ hoặc căng thẳng. Sản phẩm được chiết xuất từ các thành phần tự nhiên, đã được y học cổ truyền kiểm nghiệm, với công dụng nổi bật trong việc hỗ trợ thư giãn hệ thần kinh, cải thiện tuần hoàn máu và giảm thiểu cảm giác mệt mỏi cũng như đau đầu.

Harman Tuệ Tĩnh không chỉ giúp bạn xua tan căng thẳng mà còn mang lại cảm giác an yên, giúp bạn dễ dàng chìm vào giấc ngủ sâu và phục hồi năng lượng cho ngày mới. Để tìm hiểu thêm về sản phẩm và đặt hàng nhanh chóng, hãy truy cập website của chúng tôi hoặc gọi ngay đến hotline 1800 2295.

Lưu ý: Để giảm thiểu tác động của jet lag, hãy nhớ tránh tiêu thụ rượu và caffeine trong chuyến bay và trong những ngày đầu sau khi đến nơi, cố gắng ngủ trên máy bay nếu có thể, đặc biệt là trong những chuyến bay dài vượt qua nhiều múi giờ. Điều này có thể giúp bạn giảm bớt mệt mỏi ban ngày khi đến nơi.

Mong rằng với bài viết trên đây đã giúp bạn có thể lập kế hoạch du lịch chiến lược hơn, tôn trọng nhu cầu điều chỉnh dần dần của cơ thể khi di chuyển qua các múi giờ. Đối với những người hay có những chuyến đi công tác, việc hiểu rõ hơn về jet lag và nguyên nhân là rất quan trọng để duy trì hiệu suất công việc.