Ngủ là quá trình quan trọng để cơ thể và tâm trí được phục hồi. Tuy nhiên, nhiều người gặp phải tình trạng giật mình trong lúc ngủ. Ngủ bị giật mình là một hiện tượng phổ biến mà nhiều người gặp phải, gây gián đoạn giấc ngủ và làm giảm chất lượng nghỉ ngơi. Theo một số nghiên cứu, có tới 70% dân số từng gặp phải tình trạng này.
Vậy tại sao chúng ta lại bị giật mình khi ngủ? Cùng TS BS CKII Nguyễn Thị Thanh Hương– chuyên gia y tế của Công ty Dược phẩm Tuệ Tĩnh tìm hiểu những nguyên nhân chính và cách phòng ngừa hiệu quả để có giấc ngủ ngon.
Hiện tượng giật mình khi ngủ là gì?
Giật mình khi ngủ, hay còn gọi là hypnic jerk, là hiện tượng cơ thể bất ngờ co giật khi bạn chuyển tiếp giữa thức và ngủ. Nhiều người cảm thấy như mình đang rơi xuống, và cơ thể phản ứng lại bằng một cú giật để tự bảo vệ.
Hiện tượng giật mình khi ngủ thường xảy ra trong giai đoạn đầu của giấc ngủ, khi nhịp thở và nhịp tim bắt đầu giảm dần. Nếu cơ thể quá mệt mỏi, quá trình này có thể diễn ra quá nhanh, khiến não bộ phản ứng mạnh và dẫn đến giật mình. Mức độ giật mình có thể khác nhau, từ nhẹ đến mạnh, tùy thuộc vào tình trạng mệt mỏi và căng thẳng của mỗi người.
Mặc dù giật mình khi ngủ không phải là một hiện tượng nghiêm trọng, nhưng nó có thể làm gián đoạn giấc ngủ, khiến bạn tỉnh giấc và khó ngủ lại. Điều này có thể gây mệt mỏi và căng thẳng vào sáng hôm sau. Mặc dù nguyên nhân chính xác chưa được xác định, nhưng một số yếu tố như căng thẳng, mệt mỏi quá mức hoặc thói quen sinh hoạt xấu được cho là tác nhân chính gây ra hiện tượng này.
Nguyên nhân gây ra hiện tượng giật mình khi ngủ
Hoạt động của hệ thần kinh
Khi bạn bắt đầu ngủ, cơ thể chuyển từ trạng thái hoạt động sang trạng thái nghỉ ngơi. Hệ thần kinh trung ương, cụ thể là não, phát ra những tín hiệu điều chỉnh cơ thể. Đôi khi, trong quá trình này, não có thể phát ra những tín hiệu bất thường, khiến các cơ bắp co giật không tự nguyện. Điều này thường xảy ra khi các cơ bắp thư giãn nhanh chóng và não có thể hiểu sai tình huống này như một cú ngã.
Thiếu hụt giấc ngủ
Ngủ không đủ giấc hoặc giấc ngủ bị gián đoạn thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ giật mình khi ngủ. Thiếu ngủ gây ra căng thẳng cho hệ thần kinh, dẫn đến hiện tượng này. Khi cơ thể mệt mỏi, các cơ bắp và não bộ không thể đồng bộ hóa đúng cách trong giai đoạn chuyển từ thức sang ngủ, dẫn đến hiện tượng giật mình.
Mệt mỏi và căng thẳng
Căng thẳng tâm lý và mệt mỏi về thể chất đều ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Khi cơ thể hoặc tinh thần mệt mỏi, hệ thần kinh dễ bị kích thích và gây ra hiện tượng giật mình. Căng thẳng có thể làm cho não bộ luôn trong trạng thái cảnh giác, khiến việc chuyển vào giấc ngủ bị gián đoạn bởi những cơn giật mình.
Sử dụng chất kích thích
Các chất kích thích như caffeine và nicotine có thể làm tăng hoạt động của hệ thần kinh trung ương, khiến bạn khó thư giãn và vào giấc ngủ một cách tự nhiên. Caffeine, có trong cà phê, trà, nước ngọt và một số loại thuốc, có tác dụng làm cho hệ thần kinh tỉnh táo hơn, dẫn đến khó ngủ.
Nicotine trong thuốc lá và các sản phẩm từ thuốc lá cũng có tác động tương tự. Khi hệ thần kinh bị kích thích quá mức, cơ thể có thể phản ứng bằng cách giật mình khi bạn bắt đầu rơi vào giấc ngủ. Ngoài ra, sử dụng các loại thuốc kích thích khác như amphetamine cũng có thể gây ra hiện tượng này do chúng làm tăng hoạt động của não bộ và cơ bắp.
Nằm sai tư thế
Nằm sai tư thế khi ngủ có thể gây ra áp lực không đồng đều lên các cơ và dây thần kinh, khiến cơ thể không thể hoàn toàn thư giãn. Ví dụ, nếu bạn nằm sấp, cơ cổ và lưng có thể bị căng, gây ra đau nhức và giật mình. Tư thế nằm ngửa hoặc nghiêng về bên cạnh thường được khuyến nghị hơn vì chúng giúp duy trì đường thở thông thoáng và giảm áp lực lên cột sống và các khớp. Nếu bạn sử dụng gối hoặc nệm không phù hợp, điều này cũng có thể góp phần làm cho bạn nằm sai tư thế, dẫn đến hiện tượng giật mình khi ngủ.
Thiếu canxi và các chất dinh dưỡng
Canxi và các chất dinh dưỡng khác như magie và kali đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động bình thường của cơ bắp và hệ thần kinh. Canxi giúp cơ bắp co giãn một cách tự nhiên và duy trì dẫn truyền thần kinh ổn định. Khi cơ thể thiếu hụt các chất này, các cơ bắp có thể co giật không tự nguyện, dẫn đến hiện tượng giật mình.
Thiếu hụt dinh dưỡng có thể do chế độ ăn uống không cân đối, hấp thụ kém hoặc nhu cầu cơ thể tăng cao (như trong thời kỳ mang thai hoặc khi hoạt động thể chất nhiều). Đảm bảo rằng bạn có một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bao gồm các thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, hạt và rau xanh, có thể giúp giảm nguy cơ này.
Giật mình khi ngủ sẽ gây ra hậu quả gì?
Giật mình khi ngủ không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và sức khỏe tổng thể. Ngủ không đủ giấc có thể dẫn đến mệt mỏi, khó tập trung, và làm suy giảm hệ miễn dịch. Mất ngủ kéo dài có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như cao huyết áp, tiểu đường, và giảm sức đề kháng với các bệnh tật khác.
Giải pháp cải thiện giấc ngủ mà không bị giật mình
Thiết lập thói quen ngủ khoa học
Đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày giúp cơ thể điều chỉnh đồng hồ sinh học, giảm nguy cơ giật mình khi ngủ. Đảm bảo rằng phòng ngủ của bạn yên tĩnh, tối và thoáng mát cũng giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Thư giãn trước khi ngủ
Thực hiện các biện pháp thư giãn như đọc sách, nghe nhạc nhẹ, hoặc thiền trước khi ngủ để giảm căng thẳng và chuẩn bị cho một giấc ngủ ngon. Tránh xem điện thoại hoặc màn hình máy tính trước khi ngủ vì ánh sáng xanh có thể ức chế sự sản sinh hormone melatonin, làm bạn khó ngủ.
Giảm thiểu sử dụng chất kích thích
Hạn chế sử dụng caffeine và nicotine, đặc biệt là vào buổi tối, giúp hệ thần kinh không bị kích thích quá mức. Hãy thử chuyển sang các thức uống không chứa caffeine hoặc các phương pháp thư giãn khác để hỗ trợ giấc ngủ.
Tăng cường hoạt động thể chất
Tập thể dục đều đặn giúp cơ thể khỏe mạnh và giảm căng thẳng, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ. Tuy nhiên, cần lưu ý không tập luyện quá gần giờ đi ngủ vì có thể khiến bạn khó thư giãn để ngủ.
Cải thiện tư thế nằm
Chọn một chiếc gối và nệm phù hợp để hỗ trợ tốt cho cơ thể và giúp bạn duy trì tư thế nằm thoải mái. Tư thế nằm nghiêng hoặc nằm ngửa thường được khuyến khích hơn so với nằm sấp.
Bổ sung canxi và các chất dinh dưỡng
Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, đặc biệt là canxi, để duy trì sức khỏe cơ bắp và hệ thần kinh. Các thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, rau xanh và các loại hạt có thể giúp ngăn ngừa tình trạng giật mình khi ngủ.
Lắng nghe những chia sẻ của khách hàng sau khi sử dụng Harman Tuệ Tĩnh
Sử dụng sản phẩm hỗ trợ Harman Tuệ Tĩnh
Sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ Harman Tuệ Tĩnh được chiết xuất từ các thảo dược thiên nhiên, có tác dụng giúp cơ thể thư giãn và dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn. Ngoài ra, sản phẩm này còn có tác dụng hỗ trợ hoạt huyết, lưu thông tuần hoàn máu não và cải thiện tình trạng suy nhược thần kinh. Sản phẩm này không chỉ giúp giảm căng thẳng mà còn bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho hệ thần kinh, cải thiện chất lượng giấc ngủ. Sử dụng Harman Tuệ Tĩnh theo hướng dẫn của nhà sản xuất và kết hợp với các biện pháp khác sẽ giúp bạn có một giấc ngủ ngon và sâu hơn.
Hiểu rõ nguyên nhân và hậu quả của hiện tượng giật mình khi ngủ là bước quan trọng giúp bạn cải thiện giấc ngủ và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy áp dụng các giải pháp trên để có một giấc ngủ thật ngon và sâu. Hãy liên hệ ngay tới tổng đài tư vấn miễn phí: 1800 2295 khi bạn có bất kì một thắc mắc gì.