Ăn không tiêu thường xuyên, làm sao để cải thiện dễ dàng?

Ăn không tiêu (khó tiêu) không chỉ là một triệu chứng thông thường mà còn có thể là dấu hiệu của nhiều chứng rối loạn tiêu hóa. Cảm giác đầy bụng, khó tiêu, căng tức bụng âm ỉ kéo dài sau bữa ăn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hỏa hàng ngày.

• Nguyên nhân gây tiêu chảy ở người lớn?
• Tại sao chúng ta bị trào ngược dạ dày ban đêm?
• Tại sao căng thẳng gây tiêu chảy?

Tại sao nhiều người thường xuyên gặp tình trạng ăn không tiêu và để không phải chịu cảm giác này sau khi ăn no xong thì có những cách nào cải thiện? Cùng cố vấn Dược phẩm Tuệ Tĩnh – PGS.TS.BS. TTUT.Nguyễn Quang Duật khám phá rõ hơn qua bài viết ngày hôm nay.

Chứng khó tiêu (ăn không tiêu) là gì?

Khó tiêu là một nhóm triệu chứng bao gồm cảm giác khó chịu, đau hoặc nóng rát ở vùng bụng trên. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm đầy hơi, chướng bụng, đau rát thượng vị, buồn nôn, và no sớm.

Trong đó, khó tiêu chức năng là một dạng của chứng khó tiêu khi các triệu chứng không xuất phát từ bất kỳ tổn thương thực thể nào có thể nhìn thấy được khi nội soi hoặc qua các xét nghiệm hình ảnh. Tình trạng này là một hội chứng rối loạn tiêu hóa, biểu hiện qua một loạt các triệu chứng dai dẳng và tái phát. 

Lưu ý: Nếu triệu chứng chủ yếu là ợ nóng và ợ chua, bạn nên nghĩ nhiều đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Mặc dù các triệu chứng này có thể chồng lấp, việc phân biệt rõ giúp định hướng điều trị chính xác.

Nguyên nhân ăn không tiêu thường xuyên

Ăn không tiêu có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Thực tế, một phần bệnh nhân gặp chứng khó tiêu do các nguyên nhân thực thể, nhưng đa số còn lại mắc phải khó tiêu chức năng. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng khó tiêu:

Thói quen ăn uống không khoa học

Thói quen sinh hoạt và ăn uống hàng ngày đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và duy trì chứng ăn không tiêu.

• Chế độ ăn: Tiêu thụ các thực phẩm khó tiêu như đồ ăn nhiều chất béo, chiên xào, cay nóng và đồ uống có gas gây áp lực lớn lên dạ dày, làm chậm quá trình tiêu hóa.
• Ăn uống không điều độ: Thói quen ăn quá nhanh, nhai không kỹ, ăn quá no hoặc bỏ bữa thường xuyên làm rối loạn hoạt động co bóp và tiết dịch của dạ dày.
• Thiếu vận động: Lối sống ít vận động khiến nhu động ruột suy yếu, làm chậm quá trình di chuyển của thức ăn trong đường tiêu hóa, gây ra tình trạng đầy hơi.
• Hút thuốc và uống rượu bia: Nicotine trong thuốc lá và cồn trong rượu bia có thể làm giãn cơ vòng thực quản dưới, gây trào ngược và tăng tiết axit dạ dày.

Bệnh lý tiêu hóa và rối loạn chức năng

Bên cạnh các yếu tố lối sống, dấu hiệu ăn không tiêu kéo dài cũng cho thấy đây có thể là biểu hiện đi kèm của một số bệnh lý tiêu hóa.

• Viêm loét dạ dày tá tràng: Vết loét gây tổn thương niêm mạc, làm giảm khả năng tiêu hóa thức ăn và gây đau rát.
• Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Dịch vị axit trào ngược lên thực quản không chỉ gây ợ nóng mà còn làm rối loạn chức năng tiêu hóa.
• Hội chứng ruột kích thích (IBS): Đây là một rối loạn chức năng ruột, đặc trưng bởi các cơn đau bụng, thay đổi thói quen đại tiện và thường xuyên kèm theo cảm giác đầy hơi, ăn không tiêu.
• Bệnh lý đường mật và tụy: Các bệnh liên quan đến túi mật (sỏi mật) hoặc viêm tụy có thể làm giảm sản xuất men tiêu hóa, gây khó khăn cho việc phân giải chất béo.

Tác Động liên quan thuốc và vi khuẩn H. Pylori

Một số loại thuốc cũng là nguyên nhân phổ biến gây khó tiêu, chẳng hạn như thuốc chống viêm không steroid (NSAID), aspirin, sắt, kali, và bisphosphonate. Bên cạnh đó, vi khuẩn H. pylori có thể gây ra viêm hoặc loét dạ dày, dẫn đến các triệu chứng ăn không tiêu xuất hiện nhiều hơn. Xét nghiệm và điều trị H. pylori là một chiến lược quan trọng trong xử lý vấn đề này.

Trục Não – Ruột

Mối liên hệ giữa hệ thần kinh trung ương và hệ tiêu hóa ngày càng được hiểu rõ hơn. Não và ruột có sự giao tiếp hai chiều phức tạp, được gọi là trục não – ruột. Khi rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài hay lo âu, não sẽ phát tín hiệu tới ruột, làm thay đổi nhu động, tăng độ nhạy cảm của đường ruột và ảnh hưởng đến việc tiết men cũng như dịch tiêu hóa. Chính vì vậy, nhiều người dễ gặp tình trạng khó tiêu khi chịu áp lực trong cuộc sống.

Ăn không tiêu nên làm gì khắc phục?

Mặc dù không thể hoàn toàn ngăn ngừa chứng đầy bụng khó tiêu, việc duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh thông qua chế độ dinh dưỡng hợp lý và thói quen ăn uống khoa học có thể giúp giảm thiểu nguy cơ. Để phòng tránh tình trạng này cũng như các vấn đề tiêu hóa khác, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

Thay đổi chế độ ăn uống

Điều quan trọng là xây dựng một chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, giúp giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.

• Giảm chất béo: Đây là một trong những thay đổi quan trọng nhất. Hạn chế đồ ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
• Ăn chậm, nhai kỹ: Việc này giúp thức ăn được nghiền nhỏ, tạo điều kiện thuận lợi cho dạ dày làm việc và giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
• Ưu tiên các thực phẩm dễ tiêu hóa: Nên bổ sung thực phẩm giàu chất xơ (có trong yến mạch, các loại đậu, táo, chuối) thay vì chỉ ăn nhiều chất xơ chung chung, vì chất xơ không hòa tan đôi khi có thể làm tình trạng đầy hơi trở nên tệ hơn.
• Uống đủ nước: Uống khoảng 2-2.5 lít nước mỗi ngày là phù hợp với đa số mọi người. Tuy nhiên, người có bệnh lý tim mạch, thận cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có lượng nước phù hợp.

Cải thiện sức khỏe tinh thần

Sức khỏe tinh thần đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Việc quản lý stress hiệu quả có thể giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng khó tiêu. Hãy áp dụng các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga, hít thở sâu, hoặc tập thể dục đều đặn có thể giúp giảm căng thẳng. Bên cạnh đó đảm bảo ngủ đủ 7-8 giờ mỗi đêm để cơ thể và hệ tiêu hóa có thời gian phục hồi và tái tạo năng lượng.

Chăm sóc sức khỏe với IBS Tuệ Tĩnh

Bên cạnh việc thay đổi lối sống, việc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược cũng là một giải pháp hiệu quả được nhiều người tin dùng, đặc biệt cho những vấn đề rối loạn tiêu hóa liên quan đến hội chứng ruột kích thích.

IBS Tuệ Tĩnh là sản phẩm kết hợp của hơn 9 loại thảo dược quý, có tác dụng hiệp đồng trong việc cải thiện các triệu chứng đầy hơi, đau bụng, và rối loạn tiêu hóa ở người bệnh viêm đại tràng.

• Bạch truật, Bạch thược: Giúp điều hòa nhu động ruột, giảm co thắt, làm dịu các cơn đau bụng và giúp ổn định khuôn phân.
• Bạch linh, Trần bì, Phòng phong, Sài hồ: Hỗ trợ điều hòa khí huyết, làm dịu đường ruột, hạn chế cảm giác chướng bụng, đầy hơi.
• Cao khô Đảng sâm: Giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và chức năng tiêu hóa, đặc biệt hữu ích cho những trường hợp tiêu chảy kéo dài.

Với thành phần từ tự nhiên, IBS Tuệ Tĩnh phù hợp cho nhiều đối tượng như người bị viêm đại tràng cấp và mạn tính, người thường xuyên đau bụng, tiêu chảy, hoặc rối loạn tiêu hóa do viêm đại tràng.

Ăn không tiêu là một tình trạng phổ biến nhưng không nên xem thường. Việc tìm hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp khắc phục kịp thời là vô cùng quan trọng. Hy vọng những thông tin trong bài viết “Ăn không tiêu thường xuyên, làm sao để cải thiện dễ dàng?” trên đây của Dược phẩm Tuệ Tĩnh đã giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích hơn nữa.

Liên hệ hotline Dược phẩm Tuệ Tĩnh 1800 2295 (Miễn cước) hoặc đặt lịch khám tại Phòng khám YHCT Tuệ Tĩnh Đường TẠI ĐÂY để nhận tư vấn chuyên sâu và tận tâm nhất cho sức khỏe của bạn và gia đình.