Thoái hóa cột sống là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Mục lục

Hơn 65% người trên 40 tuổi bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu thoái hóa, đặc biệt tại vùng cổ và thắt lưng. Thói quen làm việc văn phòng, tư thế ngồi không đúng, lười vận động và chế độ ăn thiếu dưỡng chất chính là những yếu tố thúc đẩy quá trình thoái hóa cột sống diễn ra sớm hơn.

TS BS CKII Nguyễn Thị Thanh Hương, cố vấn từ Dược phẩm Tuệ Tĩnh, sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn của tình trạng thoái hóa cột sống, lý giải các nguyên nhân thường gặp, dấu hiệu nhận biết sớm và các phương pháp điều trị đang được áp dụng hiện nay.

Thoái hóa cột sống là gì?

Thoái hóa cột sống là quá trình suy giảm cấu trúc và chức năng của các đốt sống, đĩa đệm, mô sụn và các tổ chức liên kết quanh cột sống do ảnh hưởng của lão hóa và các yếu tố cơ học. Khi sụn khớp và đĩa đệm bị bào mòn, không còn đảm bảo vai trò đàn hồi, các đầu xương cọ xát trực tiếp với nhau gây đau, viêm và hình thành gai xương.

Bệnh thường tiến triển âm thầm nhưng kéo dài và có xu hướng xấu dần theo thời gian nếu không kiểm soát. Thoái hóa có thể xảy ra ở nhiều vị trí trên cột sống nhưng phổ biến nhất là:

Thoái hóa cột sống cổ: Gây đau vùng cổ, vai gáy, hạn chế xoay cổ, đôi khi lan xuống vai và tay, kèm theo tê bì hoặc chóng mặt nếu ảnh hưởng đến dây thần kinh và tuần hoàn.
Thoái hóa cột sống thắt lưng: Gây đau vùng thắt lưng, tăng khi đứng lâu, ngồi nhiều hoặc bê vác nặng, có thể lan xuống mông, đùi và chân. Trường hợp nặng có thể gây yếu cơ, hạn chế vận động.

Thoái hóa cột sống là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị — *Thoái hóa cột sống là gì?*

Nguyên nhân gây cột sống bị thoái hóa

Tình trạng thoái hóa cột sống là kết quả của sự kết hợp giữa yếu tố nội sinh (lão hóa tự nhiên) và yếu tố ngoại sinh (tác động từ lối sống, tư thế, môi trường…). Việc hiểu rõ các yếu tố này là cơ sở quan trọng để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

Tuổi tác và quá trình lão hóa tự nhiên

Khi tuổi tác tăng cao, khả năng tái tạo mô sụn giảm sút rõ rệt. Collagen type II – thành phần chính của sụn suy giảm dẫn đến mất tính đàn hồi. Đĩa đệm bị mất nước khiến khả năng giảm chấn kém đi, dễ rách nứt bao xơ và gây tổn thương vi mô quanh khớp.

Tư thế sai và áp lực cơ học kéo dài

Ngồi gù lưng, làm việc cúi đầu quá lâu, bê vác nặng sai tư thế là những yếu tố cơ học tác động trực tiếp đến cột sống. Khi các áp lực này lặp lại nhiều năm sẽ làm suy yếu đĩa đệm và thúc đẩy hình thành gai xương.

Thiếu vận động, cơ yếu

Cơ lưng và cơ bụng đóng vai trò bảo vệ, ổn định cột sống. Khi cơ yếu do ít vận động, đĩa đệm và dây chằng sẽ chịu tải nhiều hơn, lâu dài dẫn đến thoái hóa sớm. Ngược lại, vận động quá mức hoặc sai kỹ thuật cũng gây tổn thương sụn khớp.

Chấn thương và vi chấn thương tiềm ẩn

Một số chấn thương nhẹ trong thể thao, sinh hoạt hằng ngày nếu không được điều trị đúng cách có thể để lại tổn thương vi mô và dẫn tới thoái hóa về sau. Những tổn thương này thường bị bỏ qua do không gây đau rõ rệt ban đầu.

Dinh dưỡng thiếu hụt kéo dài

Sụn khớp cần được nuôi dưỡng từ bên trong. Chế độ ăn thiếu canxi, magie, vitamin D và các acid amin thiết yếu sẽ làm suy yếu nền tảng xương và sụn, giảm khả năng tự phục hồi tổn thương vi mô, làm tăng tốc độ thoái hóa xương khớp.

Dấu hiệu nhận biết thoái hóa cột sống

Dấu hiệu ban đầu của thoái hóa thường rất kín đáo, nhưng nếu chú ý kỹ, người bệnh có thể nhận ra những biểu hiện điển hình như:

Đau âm ỉ vùng cổ hoặc thắt lưng, đau tăng khi thay đổi tư thế hoặc làm việc nặng.
Cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau khi nằm/ ngồi quá lâu.
Vận động khó khăn: Xoay cổ, cúi gập người, đứng lên ngồi xuống đều khó.
Có thể kèm theo cảm giác tê bì, yếu tay chân nếu rễ thần kinh bị chèn ép.
Nghe tiếng lục khục, lạo xạo khi cử động cột sống.

Biến chứng thoái hóa nếu không điều trị

Nếu không được kiểm soát và điều trị kịp thời, thoái hóa cột sống có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và chất lượng sống:

Thoát vị đĩa đệm: Nhân nhầy đĩa đệm thoát ra khỏi vị trí, chèn ép rễ thần kinh gây đau lan.
Hẹp ống sống: Gai xương và dày dây chằng chèn ép tủy sống.
Gù vẹo cột sống: Mất đường cong sinh lý, biến dạng tư thế.
Giảm khả năng vận động và chất lượng sống: Đau dai dẳng, lệ thuộc thuốc, mất ngủ, suy giảm sức khỏe tinh thần.

Cách điều trị thoái hóa bị cột sống hiệu quả

Để điều trị thoái hóa cột sống hiệu quả, cần kết hợp nhiều phương pháp theo hướng cá nhân hóa. Mục tiêu điều trị không chỉ là giảm đau tạm thời mà còn phục hồi cấu trúc cột sống, duy trì khả năng vận động và hạn chế thoái hóa tiến triển.

Điều trị nội khoa: Bác sĩ có thể chỉ định các thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ và kháng viêm không steroid (NSAIDs) tùy theo mức độ đau, kết hợp vitamin nhóm B để tăng tái tạo thần kinh nếu có chèn ép.
Vật lý trị liệu: Các kỹ thuật như kéo giãn cột sống, điện xung, sóng siêu âm, nhiệt trị liệu giúp giảm viêm đau và tăng khả năng vận động. Người bệnh cũng cần tập các bài tập tăng sức mạnh nhóm cơ sâu quanh cột sống để hỗ trợ lâu dài.
Phục hồi bằng dưỡng chất: Bổ sung glucosamine, chondroitin, collagen type II, vitamin D, K2 và khoáng chất giúp tái tạo sụn khớp, giảm mài mòn và hỗ trợ phục hồi tổn thương mô liên kết.
Thay đổi lối sống: Ngủ đúng tư thế, tránh bê vác vật nặng, giảm cân nếu thừa cân, tập thể dục đều đặn (bơi, đi bộ nhanh, yoga trị liệu…) giúp làm chậm quá trình thoái hóa.

Bên cạnh các phương pháp điều trị y học hiện đại, ngày càng nhiều người bệnh lựa chọn các sản phẩm hỗ trợ từ thảo dược thiên nhiên để cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp. Một trong những sản phẩm được quan tâm hiện nay là Xương khớp Tuệ Tĩnh – giải pháp hỗ trợ giảm đau và phục hồi vận động từ gốc.

*Thực phẩm hỗ trợ sức khỏe Xương khớp Tuệ Tĩnh*

Xương Khớp Tuệ Tĩnh sở hữu công thức tối ưu gồm hơn 20 loại thảo dược quý:

Dây đau xương là thành phần nổi bật với tác dụng thư giãn cơ, giảm đau tự nhiên và an toàn.
Ngưu tất và Đỗ trọng là hai dược liệu giúp hoạt huyết, tăng tuần hoàn tại vùng cột sống, từ đó làm giảm viêm và hỗ trợ làm chậm quá trình thoái hóa.
Tang ký sinh, Bạch thược và Đương quy giúp bổ huyết, tăng cường nuôi dưỡng mô sụn, phục hồi các tổn thương vi mô vùng cột sống do lão hóa kéo dài.

Sản phẩm Xương khớp Tuệ Tĩnh được sản xuất trên dây chuyền hiện đại, đạt tiêu chuẩn chất lượng cao. Sử dụng đều đặn theo đúng liệu trình có thể giúp người bệnh cải thiện đáng kể tình trạng đau lưng, mỏi gối, chân tay tê cứng, đau vai gáy hay cứng khớp, tăng độ linh hoạt và hỗ trợ ngăn ngừa thoái hóa tiến triển.

Thoái hóa cột sống là quá trình tất yếu của tuổi tác nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Việc kết hợp các giải pháp y học hiện đại, thay đổi lối sống khoa học là hướng đi toàn diện, bền vững cho người bệnh. Chủ động chăm sóc sớm chính là cách duy trì chất lượng sống tốt nhất khi bước vào giai đoạn trung niên.

Để biết thêm thông tin chi tiết về sản phẩm hỗ trợ Xương Khớp Tuệ Tĩnh hoặc cần tư vấn thêm bạn có thể:

Gọi tổng đài miễn cước 1800 2295 để tư vấn miễn phí.
Đặt lịch thăm khám tại Phòng khám YHCT Tuệ Tĩnh Đường.
Hoặc truy cập website chính thức của Dược phẩm Tuệ Tĩnh để đọc thêm nhiều bài viết hữu ích mới nhất.